Değişim Aralığı (Ranj)
Bu bölümde neler bulabilirsin?
Dağılım ölçüleri arasındaki en basit yaygınlık ölçüsüdür ve serideki en büyük değerden (puan) en küçük değerin çıkartılması ile bulunur (Alpar, 2016, s. 96; Özdamar, 2013, s. 184).

Ranj= En büyük değer (Xmax) – en küçük değer (Xmin)

Ranj, uç değerlerden oldukça etkilenir. Ranj değerinin büyük olduğu durumlarda veri setindeki değişkenliğinin fazla olduğu söyleyebilmekle beraber dağılım konusunda çok bilgi içermez. Bu sebepten ileri istatistiksel analizlerle kullanılmaz (Turgut ve Baykul, 2014, s. 43).

Örnek:
Üniversite öğrencilerinin istatistik dersine karşı tutum değerlerini merak eden bir araştırmacı bir tutum ölçeği ile topladığı verileri aşağıda listelenmiştir.

Veri setine ulaşmak için tıklayınız.
Kodeks Editör
Xn x (puan)
X1 90
X2 88
X3 88
X4 85
X5 85
X6 85
X7 77
X8 77
X9 70
X10 70
X11 70
X12 70
X13 70
X14 68
X15 65
X16 65



Xmax = 90 ,    Xmin = 65
Ranj = 90 – 65 = 25

Değişim aralığının 25 puan çıkması durumu yalnızca en büyük değer ile en küçük değer arasındaki farkın orta seviye olduğunu gösterir. Ancak daha fazla bilgi verememektedir.

SPSS Hesaplamaları
SPSS paket programındaki Analyze kısmındaki descriptive statistics sekmesindeki frequencies tıklanır. Ranjın hesaplanması istenen değişken sağ sütuna aktarılır ve statistics sekmesi tıklanır. Son aşamada ekrana çıkan sayfadaki dispersion kısmından range tıklanır ve continue tuşuna basarak devam edilir. Son olarak çıkan kısımda OK butonu tıklandığında otomatik olarak analiz yapılıp output yani çıktı sayfası ekrana gelecektir.
Sonuçların Yorumlanması
Üniversite öğrencilerinin istatistiksel tutum puanları incelendiğinde en yüksek ve en düşük puan arasındaki farkın 25 olduğu tespit edilmiştir. Diğer bir deyişle, öğrencilerin puanları 25 puanlık bir arada değişmektedir.
Sonuçların Raporlanması

Ranj akademik çalışmalarda sıkça karşımıza çıkmayan bir yayılım ölçü birimi olmakla beraber aşağıdaki biçimde raporlanabilmektedir.

Tablo
İstatistik Tutumlarına ait Betimsel İstatistikler
Ortalama
Standart Sapma
Varyans
Ranj
İstatistiksel tutum
76.44
8.99
80.79
25

Not. Yukarıdaki tablo APA 6 stiline göre hazırlanmıştır.
Tablonun Word haline ulaşmak için tıklayınız.

Kaynakça
Alpar, R. (2016). Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel yöntemler. Ankara: Detay Yayıncılık.
Özdamar, K. (2013). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi-1: SPSS-MINITAB. Eskişehir: Nisan Kitapevi.
Turgut, M. F., & Baykul, Y. (2014). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.