Phi korelasyon katsayısı

 Analize sokulacak olan değişkenler binary (ikili) ölçekleme yöntemi ile elde edilmiş ise Phi katsayısı tercih edilmelidir (Akbulut, 2010, s. 58; Kalaycı, 2010, s. 117). Ki-kare istatistiği ile bu ilişkinin anlamlılığı test edilebilir (Kilmen, 2015, s. 116). Phi korelasyon katsayısı φ sembolü ile gösterilir. Bu değer 0 ile 1 arasında değişmektedir (Kilmen, 2015, s. 116). Aşağıdaki formül yardımıyla ki-kare değerine dayalı bir katsayı elde edilir.



Örneğin; öğrencilerin kitap okuma durumu ile (kitap okuma-kitap okumama) öğrencilerin cinsiyetleri arasındaki ilişkiyi phi katsayısı yardımıyla bulabiliriz.



Kitap okuma
Kitap Okumama
Kadın
N11
N12
Erkek
N21
N22

SPSS Uygulaması
Yukarıdaki tablo biçiminde girilen veri setleri için Phi korelasyon katsayısını SPSS üzerinden yapmak üzere Analyze sekmesindeki descriptive statistics seçeneği tercih edilir. Sonrasında crosstabs tıklanarak ortaya çıkan pencerede rows ve column kısımlarına değişkenler atanır. Statistics butonuna tıklandığında ortaya çıkan pencereden chi-square ve Phi and Cramer’s V seçenekleri tıklanır. Ok tuşuna basılarak phi korelasyon katsayısı elde edilir.
Not: Phi korelasyon katsayısı Jamovi programında hesaplanamamaktadır. 

Sonuçların Yorumlanması
Bu araştırmada öğrencilerin kitap okuma durumu ile öğrencilerin cinsiyetleri arasındaki ilişki araştırılmıştır. Bulgulara göre lise öğrencilerinin kitap okuyup okumamaları ile cinsiyetleri arasındaki orta düzeyde anlamlı ilişki bulunmaktadır (phi= ,41, p < ,05). 


Kaynakça
Akbulut, Y. (2010). Sosyal bilimlerde SPSS uygulamaları: Sık kullanılan istatiksel analizler ve açıklamalı SPSS çözümleri. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Kilmen, S. (2015). Eğitim araştırmacıları için SPSS uygulamalı istatistikAnkara: Edge Akademi.


Bu metine atıfta bulunmak için: Karakaya Özyer, K. (2019). Phi Katsayısı [Blog]. Retrieved 24 June 2022, from https://nicelanalizlericindesteksistemi.blogspot.com/.