Nokta Çift Serili Sıralama Korelasyon Katsayısı

Çift serili sıralama korelasyon katsayısına benzer olarak değişkenlerden bir tanesi gerçek kategorili (ikili) ve diğer değişken aralıklı ölçek ile toplanmış ise nokta çift serili sıralama korelasyon katsayısına başvurulur (Akbulut, 2010, s. 58; Kilmen, 2015, s. 109). Öğrencilerin cinsiyetleri (gerçek ikili kategorik değişken) ile genel not ortalamaları (sayısal değişken) arasındaki ilişkiyi bu korelasyon katsayısı türü ile ortaya çıkartabiliriz. Nokta çift serili korelasyon katsayısı rpb veya rnçs  biçiminde gösterilir ve -1 ile +1 arasında değişmektedir (Field, 2009, s. 182; Kilmen, 2015, s. 109).    
Nokta çift serili korelasyon katsayısını aşağıdaki formül yardımıyla bulunabilir (Can, 2018, s. 378).



y1: 1 ile kodlanan katılımcıların ortalaması
y0: 0 ile kodlanan katılımcıların ortalaması
Sy: tüm grubun başarı puan dizisinin standart sapması
p: 1 ile kodlanan katılımcıların gruptaki katılımcılarına oranı
q: 0 ile kodlanan katılımcıların gruptaki katılımcılarına oranı
Nokta çift serili korelasyon katsayısı için varsayımlar
İlişkisi araştırılan değişken sayısı ikidir. Değişkenlerden biri süreksiz/kategorik değişken olarak tanımlanmıştır. Bu kategorik değişken ikili (1-0 biçiminde) olarak kodlanmıştır. Değişkenlerden biri sürekli değişkendir (Kilmen, 2015, s. 109).

SPSS Uygulaması
SPSS’de nokta çift serili korelasyon katsayısını elde etmek için özel bir komut yoktur (Can, 2018, s. 377). Veri kısmında kategorik değişken 0 ve 1 biçiminde kodlanarak aktarılır. Sonrasında Pearson moment çarpım korelasyonu hesaplama işlemi tekrarlanır. Elde edilen sonuç nokta çift serili korelasyon katsayısını verir. Bu konu ile ilgili çalışmalar olan Field (2009, s. 183-184) ve Everitt ve Skrondal (2010, s. 329) başvurabilirsiniz.

 Örnek: Bir araştırmacı üniversite öğrencisinin cinsiyeti ile öğrencilerin istatistiğe karşı tutum arasındaki ilişkiyi araştırmak istiyor. Geçerliliği ve güvenirliği kanıtlanmış bir ölçek ile veriler toplamıştır. 

 Sonuçların Yorumlanması
Bu çalışmada üniversite öğrencilerinin cinsiyeti ile öğrencilerin istatistiğe karşı tutum düzeyleri arasındaki ilişki araştırılmak istenmiştir. Elde edilen bulgulara göre üniversite öğrencileri ile istatistiğe karşı tutumları arasındaki ilişki orta düzeyde ve anlamlı olarak bulunmuştur (r= ,31, p < ,05). 

 Sonuçların Raporlanması 
Tablo
Üniversite öğrencilerinin cinsiyetleri ile tutumları arasındaki ilişki
1
2
Cinsiyet
1
,36
Tutum
,36
1

Kaynakça

Akbulut, Y. (2010). Sosyal bilimlerde SPSS uygulamaları: Sık kullanılan istatiksel analizler ve açıklamalı SPSS çözümleri. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
Can, A. (2018). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Everitt, B., & Skrondal, A. (2010). The Cambridge dictionary of statistics. Cambridge: Cambridge University Press.
Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS. Thousand Oaks, CA: Sage.
Kilmen, S. (2015). Eğitim araştırmacıları için SPSS uygulamalı istatistik. Ankara: Edge Akademi.