Çarpıklık/kayışlık


Bu bölümde neler bulabilirsin?

        Veri dağılımlarının simetrik olup olmadığını ve simetriden ayrılış derecelerini tespit etmek için geliştirilmiş hesaplamalardan biri çarpıklık katsayısıdır (Alpar, 2016, s. 106). Bir dağılımın simetrik ya da çarpık olup olmadığını bilebilmek için histogram benzeri grafiklerden yararlanılabilir. Ayrıca merkezi eğilim ölçülerinin birbirlerine olan uzaklıklarına bakılarak da dağılımın çarpıklığı konusunda fikir edinilebilir (pozitif çarpık dağılımlarda tepe değer < ortanca < ortalama). Ancak daha kesin bir karara varabilmek için çeşitli katsayı hesaplamaları geliştirilmiştir (Alpar, 2016, s. 106).


       Çarpıklık katsayısı negatif, pozitif veya sıfır (0) değeri alabilir. Eğer katsayı negatif bir değer alıyorsa bu dağılım sola çarpık eğer pozitif bir değer alıyorsa sağa çarpık ve katsayı sıfır ise dağılım simetriktir sonucu çıkartılabilir.

Örnek: Üniversite öğrencilerinin istatistik dersine karşı tutum değerlerini merak eden bir araştırmacı bir tutum ölçeği ile topladığı verileri aşağıda listelenmiştir. Bu araştırmacı verilerinin çarpıklık değerlerini merak etmektedir.
Veri setine ulaşmak için tıklayınız.
Kodeks Editör
Xn x (puan)
X1 90
X2 88
X3 88
X4 85
X5 85
X6 85
X7 77
X8 77
X9 70
X10 70
X11 70
X12 70
X13 70
X14 68
X15 65
X16 65



SPSS Uygulaması

SPSS’in Analyze sekmesine gelindikten sonra Descriptive Statistics tercih edildiğinde Frequencies tıklanır. Açılan pencereden değişkenler tercih edilir. Statistics butonu tıklandığında açılan pencerede distribution kısmından Skewness seçilir. Continue ve OK tuşlarına basılarak sonuçlar elde edilir. 





Sonuçların Yorumlanması

Analiz sonrasında çıkan değerlere bakıldığında üniversite öğrencilerinin istatistik tutumlarının dağılımının çarpıklık değeri ,267 olarak bulunmuştur. Çarpıklık değeri pozitif ancak sıfıra yakın bir değer bulunduğu için dağılımın simetri olabileceği düşünülebilir. Fakat basıklık değerini kontrol etmeden herhangi bir yorum yapmak doğru olmayacaktır.

Sonuçların Raporlanması

Tablo
İstatistik Tutumuna ait Betimsel İstatistikler

Çarpıklık
Basıklık
İstatistik tutum
,267
-1,67

Not. Yukarıdaki tablo APA 6 stilinde hazırlanmıştır.
Bu tablonun Word haline ulaşmak için tıklayınız.



Kaynakça
Alpar, R. (2016). Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel yöntemler. Ankara: Detay Yayıncılık.